do góry
Strona główna O Gminie Obrona Cywilna

OBRONA CYWILNA

Cele, zadania oraz organizacja obrony cywilnej:

Obrona cywilna w Polsce stanowi system o sprecyzowanych zadaniach, strukturach i formach działania. Jest zespolona ze wszystkimi szczeblami administracji państwowej i samorządowej, podmiotami gospodarczymi (niezależnie od osobowości prawnej), organizacjami społecznymi oraz z całym społeczeństwem. Siłą obrony cywilnej jest jej powszechność, oznacza to, że wszyscy obywatele naszego kraju uczestniczą w ochronie grup ludzi, którzy znaleźli się w sytuacji zagrożenia.

Podstawy prawne funkcjonowania OC w Rzeczpospolitej Polskiej.

Podstawowe zasady organizacji i funkcjonowania obrony cywilnej określa międzynarodowe prawo wojenne, zwłaszcza Protokół dodatkowy I z 1977 r. do Konwencji Genewskich z 1949 r. o ochronie ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych, ratyfikowany przez Polskę dopiero 19 września 1991 r. jako 110 państwo, mimo że była jego współautorem i współinicjatorem. Organizację oraz zasady przygotowania i realizację zadań obrony cywilnej regulują wewnętrzne przepisy każdego kraju. Normy międzynarodowego prawa wojennego mają zastosowanie przede wszystkim w okresie trwania konfliktu zbrojnego.

Celem obrony cywilnej jest:

  • ochrona ludności, zakładów pracy i urządzeń użyteczności publicznej oraz dóbr kultury,
  • ratowanie i udzielanie pomocy poszkodowanym w czasie wojny,
  • współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych, zagrożeń środowiska i w usuwaniu ich skutków.  

Zadania obrony cywilnej w czasie pokoj:

  • planowanie przedsięwzięć w zakresie ochrony przed skutkami działań zbrojnych zarówno ludności, jak i zakładów pracy i urządzeń użyteczności publicznej oraz dóbr kultury,
  • wykrywanie zagrożeń i stwarzanie warunków do ostrzegania i alarmowania ludności,
  • przygotowanie schronów i ukryć dla ludności oraz utrzymanie ich w gotowości do użycia,
  • gromadzenie i przechowywanie indywidualnych środków ochronnych dla formacji obrony cywilnej i ludności,
  • wyposażenie formacji obrony cywilnej w specjalistyczny sprzęt ratowniczy, przyrządy i aparaturę do wykrywania różnego rodzaju zagrożeń,
  • systematyczne szkolenie w zakresie OC:  
    a.  kadr kierowniczych administracji rządowej i samorządowej,  
    b.  formacji OC,
    c.  ludności w ramach powszechnej samoobrony,
  • współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska, oraz usuwanie ich skutków. Decyzję o włączeniu sił obrony cywilnej do działań podejmują terenowi szefowie OC.  

Zadania obrony cywilnej w czasie wojny

  • organizuje ewakuację ludności, zaciemnianie i wygaszanie oświetlenia,
  • organizuje i prowadzi akcję ratunkową, udziela pomocy medycznej poszkodowanym,
  • organizuje pomieszczenia i zaopatrzenie dla poszkodowanej ludności,
  • zaopatruje ludność w sprzęt i środki ochrony indywidualnej,
  • prowadzi likwidację skażeń i zakażeń,
  • pomaga w przywracaniu i utrzymaniu porządku w strefach dotkniętych klęskami,
  • pomaga w budowie i odbudowie awaryjnych ujęć wody pitnej,
  • pomaga w ratowaniu żywności i innych dóbr niezbędnych do przetrwania,
  • udziela doraźnej pomocy w grzebaniu zmarłych.

Jednym  z  wielu  zadań  obrony  cywilnej  jest  ostrzeganie  i  alarmowanie. 

Działa w ramach powszechnego systemu wczesnego ostrzegania i alarmowania. Podstawę stanowią syreny umiejscowione w obiektach Państwowej Straży Pożarnej, Ochotniczej Straży Pożarnej oraz w zakładach pracy. Najczęściej syreny włączane są elektronicznie ze stanowisk kierowania obroną cywilną. Jednym z przedsięwzięć obrony cywilnej jest instalowanie systemów alarmowych, które mogą ostrzegać ludność przed grożącym niebezpieczeństwem z powietrza oraz skażeniem promieniotwórczym i chemicznym w celu umożliwienia jej ukrycia się w przygotowanych budowlach lub pomieszczeniach ochronnych. Do ogłaszania (odwoływania) alarmów wykorzystuje się następujące urządzenia:

  • systemy alarmowe miast, 
  • centralną oraz regionalne rozgłośnie Polskiego Radia i ośrodki Telewizji Polskiej,
  • radiowęzły radiolinii przewodowej,
  • syreny nie włączone do miejskich systemów alarmowych (syreny zakładów pracy, straży pożarnej itp.)
  • sygnały alarmowe przekazywane zastępczymi środkami alarmowymi (dzwony, syreny ręczne, gongi, buczki itp.) ustala właściwy terenowy szef obrony cywilnej.

Alarmowanie i ostrzeganie

Sygnały alarmowe i ostrzegawcze przekazywane są przez syreny alarmowe (niektóre syreny posiadają możliwość emitowania alarmów i komunikatów głosowych) oraz środki masowego przekazu – radio i telewizję. W niektórych gminach, powiatach i województwach wykorzystywane są także inne sposoby informowania ludności np. wiadomościami tekstowymi (SMS) poprzez sieć telefonii komórkowej, megafony oraz powiadamianie od domu do domu.

ALARMY

Alarm ogłaszany jest w przypadku wystąpienia zagrożeń trzyminutowym sygnałem modulowanym. Odwoływany jest przez trzyminutowy sygnał ciągły

OSTRZEŻENIA

Ostrzeżenia przekazywane w przypadku kiedy istnieje ryzyko wystąpienia zagrożeń. Komunikaty ostrzegawcze przekazywane są w środkach masowego przekazu.

SYGNAŁY ALARMOWE

Ogłoszenie alarmu:
Sygnał akustyczny: Modulowany dźwięk syreny w okresie trzech minut
W środkach masowego przekazu: Powtarzana trzykrotnie zapowiedź słowna: Uwaga! Uwaga! Uwaga! Ogłaszam alarm (przyczyna, rodzaj alarmu itp.) ............... dla ..............
Wizualny sygnał alarmowy: Znak żółty w kształcie trójkąta lub w uzasadnionych przypadkach innej figury geometrycznej

Odwołanie alarmu:
Sygnał akustyczny: Ciągły dźwięk syreny w okresie trzech minut
W środkach masowego przekazu: Powtarzana trzykrotnie zapowiedź słowna: Uwaga! Uwaga! Uwaga! Odwołuję alarm (przyczyna, rodzaj alarmu itp.) ............... dla ..............

KOMUNIKATY OSTRZEGAWCZE

Uprzedzenie o zagrożeniu skażeniami:

Sposób ogłoszenia komunikatu poprzez środki masowego przekazu: Powtarzana trzykrotnie zapowiedź słowna: Uwaga! Uwaga! Osoby znajdujące się na terenie .................. około godz. ..... min. ..... może nastąpić skażenie................................. (rodzaj skażenia) w kierunku ......................
Sposób odwołania komunikatu poprzez środki masowego przekazu: Powtarzana trzykrotnie zapowiedź słowna: Uwaga! Uwaga! Odwołuję uprzedzenie o zagrożeniu ...................... (rodzaj skażenia) dla ..................

Uprzedzenie o zagrożeniu zakażeniami:

Sposób ogłoszenia komunikatu poprzez środki masowego przekazu: Formę i treść komunikatu uprzedzenia o zagrożeniu zakażeniami ustalają organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej
Sposób odwołania komunikatu poprzez środki masowego przekazu: Powtarzana trzykrotnie zapowiedź słowna: Uwaga! Uwaga! Odwołuję uprzedzenie o zagrożeniu ...................... (rodzaj zakażenia) dla ..................

Uprzedzenie o klęskach żywiołowych i zagrożeniu środowiska:

Sposób ogłoszenia komunikatu poprzez środki masowego przekazu: Powtarzana trzykrotnie zapowiedź słowna: Informacja o zagrożeniu i sposobie postępowania mieszkańców ................... (rodzaj zagrożenia, spodziewany czas wystąpienia i wytyczne dla mieszkańców)
Sposób odwołania komunikatu poprzez środki masowego przekazu: Powtarzana trzykrotnie zapowiedź słowna: Uwaga! Uwaga! Odwołuję uprzedzenie o zagrożeniu ...................... (rodzaj klęski) dla ..................

UWAGA!

Syreny wykorzystywane także są w ćwiczeniach przeprowadzanych przez wojewodów. Informacja o takim ćwiczeniu przekazywana jest przez wojewodów do mediów co najmniej dobę przed przeprowadzeniem ćwiczenia.

PAMIETAJ

Jeżeli usłyszałeś lub zobaczyłeś sygnał alarmowy, słuchaj lokalnych stacji radiowych lub telewizyjnych i oczekuj na komunikaty związane z zasadami postępowania.

Po usłyszeniu sygnału alarmu powietrznego

Osoby znajdujące się w domu powinny: 

  • ubrać się;
  • wyłączyć wszystkie urządzenia elektryczne i gazowe oraz wygasić ogień w piecu;
  • zamknąć okna i zabezpieczyć mieszkanie;
  • zabrać dokumenty osobiste, zapas żywności, indywidualne środki ochrony przed skażeniami, środki opatrunkowe oraz w miarę potrzeb i możliwości latarkę elektryczną, koc, odbiornik radiowy (na baterie) itp;
  • zawiadomić o alarmie sąsiadów (mogli nie usłyszeć sygnału alarmowego);
  • pośpiesznie udać się do najbliższego schronu lub ukrycia.  

Osoby znajdujące się w zakładzie pracy, szkole lub miejscu publicznym powinny: 

  • przerwać pracę  (wyłączyć maszyny i urządzenia), naukę, udział w imprezie, podróż; 
  • udać się do najbliższego schronu lub ukrycia;
  • pomagać słabszym, chorym, ułomnym;
  • podporządkować się ściśle poleceniom służb porządkowych (obrony cywilnej). 

Prowadzący pojazdy mechaniczne lub konne powinni je zatrzymać. Pojazdy należy ustawić tak, aby nie blokowały ciągów komunikacyjnych i wejść do ukryć. Obsługa pojazdów i pasażerowie udają się do najbliższego ukrycia, z pojazdów konnych należy wyprząc konie i uwiązać je za trwałymi osłonami. 

Po usłyszeniu sygnału alarmowego o skażeniach należy:

  • nałożyć indywidualne środki ochrony;
  • udać się do najbliższego ukrycia i przebywać w nim do chwili odwołania alarmu.  

Po usłyszeniu uprzedzenia o zagrożeniu skażeniami lub zakażeniami należy:

  • sprawdzić posiadane indywidualne środki ochrony;
  • sprawdzić zabezpieczenie posiadanych zapasów żywności i wody;
  • sprawdzić szczelność przygotowanych pomieszczeń dla ludzi i zwierząt; 
  • jeśli nie ma innych zaleceń - udać się do pomieszczeń ochronnych (ukryć); 
  • przestrzegać ogłaszanych zarządzeń oraz wykonywać polecenia organów obrony cywilnej.  
 Międzynarodowy znak OBRONY CYWILNEJ

SERWIS INFORMACYJNY OBRONY CYWILNEJ KRAJU - http://www.ock.gov.pl/

Usuwanie skutków klęsk żywiołowych – obowiązujące dokumenty - dostępne tutaj

______________________________________________________________________________________________________________

PIERWSZA POMOC PRZEDMEDYCZNA

Zadaniem osoby udzielającej pierwszej pomocy jest utrzymanie przy życiu poszkodowanego i nie dopuszczenie do powstania dalszych powikłań do chwili przybycia karetki pogotowia ratunkowego.

1. Upewnij się, czy poszkodowany i wszyscy świadkowie zdarzenia są bezpieczni.
2. Sprawdź reakcję poszkodowanego: delikatnie potrząśnij za ramiona i głośno zapytaj: "Czy wszystko w porządku?"
3a. Jeżeli reaguje: zostaw poszkodowanego w pozycji, w której go zastałeś, o ile nie zagraża mu żadne niebezpieczeństwo dowiedz się jak najwięcej o stanie poszkodowanego i wezwij pomoc, jeśli będzie potrzebna, l regularnie oceniaj jego stan.
3b. Jeżeli nie reaguje: głośno zawołaj o pomoc, odwróć poszkodowanego na plecy, a następnie udrożnij jego drogi oddechowe, wykonując odgięcie głowy i uniesienie żuchwy,umieść jedną rękę na czole poszkodowanego i delikatnie odegnij jego głowę do tyłu, pozostawiając wolny kciuk i palec wskazujący tak, aby zatkać nimi nos jeżeli potrzebne będą oddechy ratunkowe, opuszki palców drugiej ręki umieść na żuchwie poszkodowanego, a następnie unieś ją w celu udrożnienia dróg oddechowych.
4. Utrzymując drożność dróg oddechowych wzrokiem, słuchem i dotykiem poszukaj prawidłowego oddechu; oceń wzrokiem ruchy klatki piersiowej, nasłuchuj przy ustach poszkodowanego szmerów oddechowych, staraj się wyczuć ruch powietrza na swoim policzku. W pierwszych minutach po zatrzymaniu krążenia poszkodowany może słabo oddychać lub wykonywać głośne, pojedyncze westchnięcia. Nie należy ich mylić z prawidłowym oddechem. Na ocenę wzrokiem, słuchem i dotykiem przeznacz nie więcej niż 10 sekund. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości czy oddech jest prawidłowy, działaj tak, jakby był nieprawidłowy.
5a. Jeżeli oddech jest prawidłowy: ułóż poszkodowanego w pozycji bezpiecznej,wyślij kogoś lub sam udaj się po pomoc (wezwij pogotowie), regularnie oceniaj oddech.
5b. Jeżeli oddech nie jest prawidłowy: wyślij kogoś po pomoc, a jeżeli jesteś sam, zostaw poszkodowanego i wezwij pogotowie, wróć i rozpocznij uciskanie klatki piersiowej zgodnie z poniższym opisem:

  • uklęknij obok poszkodowanego,
  • ułóż nadgarstek jednej ręki na środku klatki piersiowej poszkodowanego,
  • ułóż nadgarstek drugiej ręki na już położonym,
  • spleć palce obu dłoni i upewnij się, że nie będziesz wywierać nacisku na żebra poszkodowanego; nie uciskaj nadbrzusza ani dolnego końca mostka,
  • pochyl się nad poszkodowanym, wyprostowane ramiona ustaw prostopadle do mostka i uciskaj na głębokość 4-5 cm,
  • po każdym uciśnięciu zwolnij nacisk na klatkę piersiową, nie odrywając dłoni od mostka. Powtarzaj uciśnięcia z częstotliwością 100/min (nieco mniej niż 2 uciśnięcia/s),
  • okres uciskania i zwalniania nacisku (relaksacji) mostka powinien być taki sam.

6a. Połącz uciskanie klatki piersiowej z oddechami ratowniczymi: po wykonaniu 30 uciśnięć klatki piersiowej udrożnij drogi oddechowe, odginając głowę i unosząc żuchwę, zaciśnij skrzydełka nosa, używając palca wskazującego i kciuka ręki umieszczonej na czole poszkodowanego, pozostaw usta delikatnie otwarte, jednocześnie utrzymując uniesienie żuchwy, weź normalny wdech i obejmij szczelnie usta poszkodowanego swoimi ustami, upewniając się, że nie ma przecieku powietrza, wdmuchuj powoli powietrze do ust poszkodowanego przez około 1 sekundę (tak jak przy normalnym oddychaniu), obserwując jednocześnie czy klatka piersiowa się unosi taki oddech ratowniczy jest efektywny, utrzymując odgięcie głowy i uniesienie żuchwy, odsuń swoje usta od ust poszkodowanego i obserwuj czy podczas wydechu opada jego klatka piersiowa, jeszcze raz nabierz powietrza i wdmuchnij do ust poszkodowanego, dążąc do wykonania dwóch skutecznych oddechów ratowniczych; następnie ponownie ułóż ręce w prawidłowej pozycji na mostku i wykonaj kolejnych 30 uciśnięć klatki piersiowej, kontynuuj uciskanie klatki piersiowej i oddechy ratownicze w stosunku 30 : 2,przerwij swoje działanie w celu sprawdzenia stanu poszkodowanego tylko wtedy, gdy zacznie on prawidłowo oddychać. W innym przypadku nie przerywaj resuscytacji. Jeżeli wykonany pierwszy oddech ratowniczy nie powoduje uniesienia się klatki piersiowej jak przy normalnym oddychaniu, wykonaj następujące czynności: sprawdź jamę ustną poszkodowanego i usuń widoczne ciała obce, sprawdź, czy odgięcie głowy i uniesienie żuchwy są poprawnie wykonane, wykonaj nie więcej niż 2 próby wentylacji za każdym razem, zanim podejmiesz ponownie uciskanie klatki piersiowej. Jeżeli na miejscu zdarzenia jest więcej niż jeden ratownik, ratownicy powinni się zmieniać podczas prowadzenia reanimacji co 1-2 minuty, aby zapobiec zmęczeniu. Należy zminimalizować przerwy w resuscytacji podczas zmian.
6b. Reanimacje ograniczoną wyłącznie do uciśnięć klatki piersiowej możesz prowadzić w następujących sytuacjach:

  • Jeżeli nie jesteś w stanie lub nie chcesz wykonywać oddechów ratowniczych, zastosuj uciśnięcia klatki piersiowej,
  • Jeżeli stosujesz wyłącznie uciśnięcia klatki piersiowej, wykonuj je bez przerwy, z częstotliwością 100 uśnięć /min,
  • Przerwij swoje działanie w celu sprawdzenia stanu poszkodowanego tylko wtedy, jeżeli zacznie on prawidłowo oddychać. W innym przypadku nie przerywaj resuscytacji.

7. Kontynuuj resuscytację do czasu gdy: przybędą wykwalifikowane służby medyczne i przejmą działania, poszkodowany zacznie prawidłowo oddychać, ulegniesz wyczerpaniu.

Źródło: Polska Rada Resuscytacji

kategoria: Powiązane pliki [1]
  Nazwa pliku Data publikacji Rozmiar Pobierz
png sygnaly_alarmowe.png 18-01-25 14:58 508.66KB pobierz plik: sygnaly_alarmowe.png